Społeczna Odpowiedzialność Biznesu, której skrót CSR pochodzi od angielskiego Corporate Social Responsibility, to koncepcja zarządzania uwzględniająca relacje społeczne, interesy pracownicze i aspekty ochrony środowiska przyrodniczego. Strategia ta jest coraz częściej przyjmowana zarówno przez firmy na świecie, jak i polskie przedsiębiorstwa. Kojarzona jest z drogimi kampaniami i wielkimi korporacjami, ale czy tylko dla nich jest zarezerwowana? Czego dokładnie dotyczy, jakie korzyści niesie i dlaczego warto ją wdrożyć?
Czym jest Społeczna Odpowiedzialność Biznesu?
Koncepcja i zasady
Strategia CSR zakłada, że przedsiębiorstwo nie jest skupione wyłącznie na własnych interesach i rozwoju, ale też prowadzi działania, które mają na celu poprawę ogólnego dobrostanu społecznego. Obszar CSR jest szeroki i zawiera szereg różnego rodzaju inicjatyw i metod postępowania. Ważną kwestią jest to, że koncepcja ta jest dobrowolna i długofalowa.
Międzynarodowa Organizacja Standaryzacyjna w 2010 roku opracowała normę PN-ISO 26000 służącą za przewodnik z zakresu odpowiedzialności społecznej i środowiskowej, według którego przejrzyste i etyczne zachowanie przedsiębiorstw:
- wpływa na zrównoważony rozwój, a także dobrobyt i zdrowie społeczeństwa,
- wpisuje się w międzynarodowe normy prawne i normy postępowania,
- ujmuje wolę interesariuszy,
- jest spójne z działaniami organizacji.
Nad opracowaniem podstaw CSR pracowali eksperci z 99 państw. Definicje ujmujące zakres najważniejszych obszarów powstawały ponad 5 lat. Dotyczą one takich kwestii jak:
- przestrzeganie praw człowieka,
- poszanowanie praw pracowniczych,
- ochrona środowisko – przeciwdziałanie jego degradacji,
- stosowanie polityki równych szans i sprawiedliwych praktyk rynkowych,
- promowanie zrównoważonej konsumpcji, uczciwy marketing, troska o konsumentów,
- zaangażowanie społeczne.
Społeczna odpowiedzialność biznesu — narzędzia CSR
Zastanawiając się nad tym, czym jest CSR w praktyce, warto poznać narzędzia stosowane przez organizacje działające w tym nurcie. Mogą się one różnić w zależności od profilu firmy i kultury organizacji, a obejmują najczęściej ekologię, sport, edukację, kulturę i społeczeństwo. Wśród najpopularniejszych wymienia się: kampanie społeczne, organizowanie stypendiów, akcje charytatywne, prowadzenie fundacji, wolontariat i współpraca z organizacjami pozarządowymi. Przedsiębiorstwa, których działanie związane jest z emitowaniem zanieczyszczeń, wprowadzają proekologiczne innowacje, które mają ograniczyć ten problem. Istotne jest również informowanie konsumentów o strategii i dokonaniach firmy w zakresie realizacji koncepcji CSR przez raportowanie swoich przedsięwzięć. O ekologicznym i społecznym aspekcie produktów można dowiedzieć się także przez odpowiednie znakowanie towaru.
Korzyści, jakie niesie społeczna odpowiedzialność biznesu
Koncepcja społecznej odpowiedzialności biznesu zakłada działanie długofalowe, wpisane w politykę firmy. Stałe akcje są bardziej skuteczne niż jednorazowe inicjatywy marketingowe. Projekty CSR przekładają się na to, że organizacje je realizujące poprawiają swój wizerunek, ocieplają go, zwiększając grono lojalnych klientów. Jako przykład można podać podejście milenialsów zwanych również pokoleniem Y, czyli osób między 20 a 40 rokiem życia. Generacja ta wykazuje wysoki poziom empatii i mocną skłonność do ufania markom, które słyną ze społecznej odpowiedzialności biznesu i stosowania dobrych praktyk. To temu pokoleniu zawdzięcza się trend związany ze zwiększaniem świadomości ekologicznej – ograniczanie plastiku, wybieranie żywności ze sprawdzonych źródeł. Według badań przeprowadzonych przez fundację Otwarte Klatki 100% ankietowanych w wieku między 18 a 29 rokiem życia odpowiedziało, że mogłoby zapłacić więcej za mięso, jeśli poprawiłoby to warunki życiowe zwierząt. 94% badanych osób z pokolenia Z, czyli urodzonych po 1995 roku uważa, że przedsiębiorstwa powinny angażować się w rozwiązywanie problemów społecznych. Wciąż rośnie grono konsumentów, którzy wybierają firmy zaangażowane w ekologię, stosunek do praw człowieka i praw zwierząt.
Kolejnym pozytywem jest wzrost zaufania inwestorów – transparentność działania firmy i relacje z otoczeniem przekładają się na wiarygodność społeczną, która w dużej mierze jest powiązana z wiarygodnością finansową. Dzięki polityce CSR wzrasta atrakcyjność inwestycyjna firmy.
W 2012 roku zostały przeprowadzone badania przez Deutsche Bank „CSR a koszt kapitału”, których analiza pozwoliła stwierdzić, że przedsiębiorstwa o wysokim ratingu CSR oceniane są jako mniej ryzykowne i mają niższy koszt kapitału, warto w nie inwestować.
Firmy, w których stosowane są strategie CSR, cieszą się uznaniem i zyskują większą przychylność władz lokalnych, co przekłada się na sprawne i bezkonfliktowe funkcjonowanie, a także ułatwia podejmowanie różnego rodzaju przedsięwzięć związanych z rozwojem przedsiębiorstwa.
Polityka CSR jest korzystna także dla osób chcących pracować w miejscu, którego organizacja i warunki sprzyjają rozwojowi zawodowemu. Firma nie ma problemu z rekrutacją i utrzymaniem zaufanych pracowników.
Ważnym aspektem jest oczywiście satysfakcja z realizowanych zadań, poprawa warunków życia, wpływ na otoczenie. Uczestniczenie w programach CSR pomaga budować moralność i prawidłowe postawy, nie jest wyłącznie zabiegiem PR-owym, ale wpływa na świadomość ludzi i dobrobyt.
Kolejnym pozytywem jest wzrost zaufania inwestorów – transparentność działania firmy i relacje z otoczeniem przekładają się na wiarygodność społeczną, która w dużej mierze jest powiązana z wiarygodnością finansową. Dzięki polityce CSR wzrasta atrakcyjność inwestycyjna firmy.
W 2012 roku zostały przeprowadzone badania przez Deutsche Bank „CSR a koszt kapitału”, których analiza pozwoliła stwierdzić, że przedsiębiorstwa o wysokim ratingu CSR oceniane są jako mniej ryzykowne i mają niższy koszt kapitału, warto w nie inwestować.
Firmy, w których stosowane są strategie CSR, cieszą się uznaniem i zyskują większą przychylność władz lokalnych, co przekłada się na sprawne i bezkonfliktowe funkcjonowanie, a także ułatwia podejmowanie różnego rodzaju przedsięwzięć związanych z rozwojem przedsiębiorstwa.
Polityka CSR jest korzystna także dla osób chcących pracować w miejscu, którego organizacja i warunki sprzyjają rozwojowi zawodowemu. Firma nie ma problemu z rekrutacją i utrzymaniem zaufanych pracowników.
Ważnym aspektem jest oczywiście satysfakcja z realizowanych zadań, poprawa warunków życia, wpływ na otoczenie. Uczestniczenie w programach CSR pomaga budować moralność i prawidłowe postawy, nie jest wyłącznie zabiegiem PR-owym, ale wpływa na świadomość ludzi i dobrobyt.
CSR i ochrona środowiska
Świadomość ludzi na temat zagrożeń związanych z degradacją środowiska wzrasta. Bycie eko to nie tylko modny trend, ale sposób na życie i wyznacznik odpowiedzialności. W obecnym czasie ochrona przyrody jest szczególnie ważna, co zauważają firmy, którym zagadnienie społecznej odpowiedzialności biznesu jest bliskie. Akcje CSR mogą przybierać różną formę jak ograniczanie zużycia papieru i wysyłanie dokumentacji w formie elektronicznej, czy sadzenie drzew.
Jednym z przykładów może być popularyzowanie idei zero waste dzięki bajce „Dobre rady na odpady”, opowiadającej o niemarnowaniu żywności, a powstałej przy współpracy Provident Polska i Fundacji Zaczytani.org, która została rozesłana do kilkunastu tysięcy placówek edukacyjnych w Polsce. A oto inna kampania CSR, której celem jest edukowanie najmłodszych to lekcja nieśmiecenia – Firma Henkel Polska wraz z Fundacją Nasza Ziemia wspiera wyrabianie prawidłowej postawy wśród uczniów, ucząc ich prawidłowej segregacji odpadów.
Wśród firm propagujących ideę społecznej odpowiedzialności biznesu można wymienić sieć sklepów Biedronka, która wspiera program ochrony sześciu gatunków dzikich zwierząt, współpracując z Polskim Towarzystwem Ochrony Przyrody SALAMANDRA i poświęcając na ten cel 1 500 000 złotych i dochód z zakupu książki „Chronimy zagrożone gatunki” dostępnej w sklepach Biedronka.
Dbać o planetę można także, uczestnicząc w misji ochrony zapylaczy, których waga dla ekosystemu jest kluczowa, a wciąż nie przez wszystkich znana. Stąd też konieczność prowadzenia w ramach działań CSR i pomocowych jednocześnie edukacji ekologicznej. Podkreśla to Fundacja Pszczoła Musi Być, propagując Kodeks Dobrych Praktyk, który z korzyścią dla ekosystemu może stosować w zasadzie każdy i na co dzień.
Pomóż owadom zapylającym i Naturze.
Wesprzyj Fundację Ekologiczną Pszczoła Musi Być.
Dlaczego CSR opłaca się wszystkim?
Strategia CSR nie jest wyłącznie zarezerwowana dla dużych korporacji i firm. Zachowania, które wchodzą w zakres tej koncepcji, mogą być z powodzeniem wdrożone w każdym, nawet małym przedsiębiorstwie. Według badania EFL „CSR w MŚP. Pod lupą” 71% ankietowanych prowadzących mikro, małe i średnie firmy nie znało terminu CRS. Po przybliżeniu tego pojęcia aż 67% uznało, że stosuje działania, które podlegają pod kryteria CSR, jednak są one spontaniczne, a tylko co piąte przedsiębiorstwo ma wdrożony plan w tym zakresie. Przyjęcie odpowiedniej strategii i sformalizowanie koncepcji mogłoby przynieść większą korzyść nie tylko społeczności, środowisku, ale również firmie.
Maksymalizacja zysków i wpływ na wizerunek przedsiębiorstwa to nie jedyne przesłanki, by żyć zgodnie z ideą CSR. Świadomość odpowiedzialności za naszą planetę zmusza do tego, by podjąć działania, które przyczynią się do polepszenia stanu środowiska. Przyciąganie klientów, kontrahentów, inwestorów i pracowników, a także angażowanie się w poprawę warunków życia lokalnej społeczności sprawia, że wszyscy zyskują na stosowaniu tych dobrych praktyk.
