Alergie należą do chorób cywilizacyjnych – to oznacza, że największy odsetek zachorowań odnotowuje się na obszarach najmocniej zurbanizowanych i najbardziej rozwiniętych. Osoby cierpiące z powodu uczulenia muszą unikać kontaktu z alergenem.
Czy takimi alergenami mogą być produkty pszczele? Czy miód uczula? Czy można wyleczyć alergię na miód?
Jak często występuje alergia na miód?
Uczulenie na miód nie należy do powszechnie spotykanych alergii. Najczęściej dotyka osób borykających się z innymi rodzajami uczuleń – wśród ludzi zdrowych nie występuje niemal wcale, natomiast wśród chorych cierpiących na różne przewlekłe dolegliwości ze strony układu oddechowego (np. astma, sezonowe zapalenie błon śluzowych – tzw. katar sienny) – miód uczula mniej niż 2 na 1000 osób.
Nieco częściej reakcję alergiczną na miód wykazują chorzy z nietolerancjami pokarmowymi – ok. 2% w przypadku dorosłych oraz niecałe 6% w przypadku dzieci poniżej 1. roku życia. W skali społeczeństwa alergia na miód jest problemem marginalnym, choć uciążliwym dla tych, którzy zmuszeni są do unikania produktów pszczelich.
Jeśli odczuwasz typowe objawy alergii pokarmowych i podejrzewasz kilka produktów, sprawdź najpierw te pozostałe – uczulenie na miód to jedna najrzadziej spotykanych nadwrażliwości, a zatem jest bardzo mało prawdopodobne, iż znajdziesz się w gronie pechowców niemogących się cieszyć jego smakiem.
Co uczula w miodzie?
Sam miód nie ma właściwości uczulających – alergię mogą wywołać drobinki, które w naturalny sposób przedostają się do niego, przeważnie w niewielkich ilościach. Poszukiwanie tych składników miodu, które powodują występowanie reakcji alergicznych, rozpocząć należy od pyłku kwiatowego – to on odpowiada za większość uczuleń, podobnie jak pyłki drzew i traw. Alergię wziewną na pyłki wykazuje ok. 12% społeczeństwa i należy ona do najczęściej występujących w Polsce uczuleń. Nie u każdego przybiera ona taką samą postać – większość chorych odczuwa objawy w postaci sezonowego kataru czy obrzęku spojówek. Tylko u niewielu osób uczulenie przybiera poważniejszą formę. Do roślin miododajnych, których pyłki mogą mieć właściwości uczulające, należą przede wszystkim słonecznik, nawłoć, mniszek lekarski, złocień oraz bylica.
Inne składniki miodu pszczelego uczulają jeszcze rzadziej. W słoiku mogą znaleźć się śladowe ilości zarodników grzybów, wywołujących niepożądane objawy tylko u szczególnie wrażliwych chorych. Sporadycznie reakcję alergiczną może powodować także kontakt z białkami produkowanymi przez pszczoły, stanowiącymi o unikatowości miodu jako produktu zdrowotnego. Ryzyko wystąpienia objawów nadwrażliwości na miód jest również nieco wyższe w przypadku osób uczulonych na jad pszczeli – sporadycznie może się zdarzyć, że w słoiku miodu znajdą się mikroskopijne fragmenty ciał pszczół oraz cząsteczki samego jadu.
Miód może również być jednym z alergenów w przypadku tzw. alergii krzyżowych – a zatem uczulać tylko wówczas, gdy połączy się go z innym alergenem. Najczęściej uczulenie wywołuje jednoczesne spożycie miodu oraz orzechów laskowych, kokosa, jabłek i selera. Do reakcji alergicznej może dojść także w konsekwencji połączenia miodu z niektórymi lekami, kosmetykami i detergentami. Przypadki takich uczuleń są na tyle rzadkie, że wymagają szczegółowej diagnostyki i nie prowadzi się związanych z nimi statystyk.
Największa szansa na wystąpienie reakcji alergicznej wiąże się ze zjedzeniem miodu spadziowego oraz miodu wielokwiatowego. Nieprzyjemne objawy u alergików mogą spowodować także produkty nieprzeznaczone do spożycia, w których skład wchodzi miód, propolis czy pyłek kwiatowy (np. niektóre kosmetyki czy leki).
Uczulenie na miód – objawy
Jak rozpoznać, że mam alergię na miód? Same objawy są dość typowe dla uczuleń – problematyczne może się okazać raczej wywnioskowanie, że to właśnie miód spowodował ich wystąpienie.
Najczęściej pojawiają się symptomy o charakterze dermatologicznym: obrzęk powiek i ust, miejscowa lub ogólna pokrzywka i świąd. Mogą również wystąpić objawy gastryczne, takie jak ból brzucha, biegunka i wymioty. Rzadziej dochodzi do reakcji ze strony układu oddechowego – kataru, kaszlu, duszności. Należy przy tym pamiętać, że każdy z wymienionych objawów wystąpi u mniej niż 1 osoby na 1000, cierpiącej już z powodu innych alergii.
Odczulanie miodem – czy jest skuteczne?
Jeśli zdiagnozowano u ciebie alergię na miód – jeszcze nie wszystko stracone. Jeśli objawy nie są nasilone, możesz spróbować kuracji odczulającej. Polega ona na podawaniu w kontrolowanych warunkach (np. w gabinecie zabiegowym lub w domu, ściśle według zaleceń lekarza) bardzo małych dawek miodu. Najczęściej jest to miód wielokwiatowy z najbliższej okolicy, zawiera on bowiem prawdopodobnie te pyłki, na które twój organizm reaguje uczuleniem.
Odczulanie za pomocą miodu należy rozpocząć na ok. 2 miesiące przed okresem pylenia roślin mogących powodować alergie. Wychodzi się od niewielkiej dawki (nie więcej, niż łyżeczka), która będzie zwiększana wraz z biegiem kuracji, w tempie odpowiadającym oswajaniu się organizmu z alergenem. Zamiast spożywania miodu płynnego, można wybrać inną formę odczulania – np. żucie tzw. miodu sekcyjnego, czyli czystego plastra wypełnionego świeżym, nieodwirowanym miodem.
Co ciekawe, miód może służyć jako pomoc osobom uczulonym na inne alergeny – z uwagi na swoje właściwości odkażające i olejki eteryczne, sprawdza się w leczeniu objawów takich jak katar sienny czy astma – o ile nie są one spowodowane przez pyłki.
Uczulenie na miód jest zjawiskiem bardzo rzadkim. Spośród popularnych zamienników cukru, znacznie częściej reakcje alergiczne wywołują ksylitol oraz sztuczne słodziki (np. aspartam). Różne odmiany miodu wywierają określony, pozytywny wpływ na organizm i znajdują zastosowanie nie tylko w kuchni, ale także w medycynie naturalnej i kosmetologii. Jeśli jednak podejrzewasz, że to właśnie miód wywołuje u ciebie nieprzyjemne objawy – podziel się tymi wątpliwościami ze swoim lekarzem.
